Griekenland staat bekend om veel dingen. Om de architectuur, enorm veel eilanden en een prachtige natuur. Maar de Grieken zelf, waar staan zij zelf bekend om? Vriendelijk. Kalm. Beheerst. Niet bang om te werken maar nooit te druk voor een drankje in de zon. En heel religieus ook. Kerken zijn vol en de huizen staan leeg op de zondagochtend. Maar er is nog iets waar Grieken bekend om staan. En hoe erg zij zich er ook voor schamen… Grieken zijn ook erg bijgelovig.??Natuurlijk kan de uiting van hun bijgelovigheid in regio’s verschillen, maar er zijn een aantal voorbeelden van Grieks bijgeloof die je er bijna overal wel terugziet.
Heilig brood
In Nederland nemen we de zogenaamde Wetten van de Maaltijden niet zo nauw. Ontbijten gaat al prima met een schone broek rond de knie??n, een smartphone in de linkerhand en een kop koffie in de rechter, haast haast en maar snel de auto in, voordat de wegen vol staan door de ochtendspits. En ??ls we tijd hebben voor een ontbijtje, halen we een boterham uit de zak en smeren het slordig vol pindakaas of pasta. Oprollen, in drie happen opeten en verder met je dag.??Geen goed idee om brood op die manier te behandelen als je in Griekenland bent. Want vooral in de dorpen wordt brood beschouwd als een hemels geschenk. Daarom wordt Grieks brood zorgvuldig gebakken en door een vrouw gezegend. Voor het aansnijden maakt ze een kruisteken?? boven het brood voordat ze het aansnijdt. En al het brood wordt opgegeten. Als het brood oud is, wordt er pap van gemaakt. Het weggooien van brood is eeuwig zonde in hun ogen, dus voer de eendjes er maar niet mee.
Het boze oog
Je hebt vast wel eens een lerares of tante gehad die erg eng kon kijken. Hoofd iets gedraaid, een verbeten mondje, en ????n heel wijdopen, bloeddoorlopend oog die je dreigend aanstaart. Het is alsof alle duisternis van de wereld zich schuilhoudt achter de iris, terwijl die blik vurige pijlen op je afschiet. Het gevreesde Boze Oog, zoals angstige kinderen het zullen noemen. Maar in Griekenland beschouwen ze het Boze Oog iets anders.
Gezegende mensen kunnen zich niet genoeg beschermen tegen de ‘Matiasma’. Slachtoffers krijgen het Boze Oog van jaloerse mensen, en zij die deze ontvangen hebben, voelen zich meestal al snel wat ziekjes. Oplossing? een blauw marmer glazen oog als ketting of een dun blauw armbandje moet voor bescherming zorgen. Maar het gaat ook heel makkelijk met knoflook! Deze waakt ook tegen het boze oog. Grieken hebben vaak een stronkje hangen in huis.
Messen op tafel
Niets zo gezellig als te mogen aanschuiven bij een Grieks diner. Lekker met zijn allen rond te tafel met een Choriatiki salata, of een moussaka, alles heerlijk en gezellig onder het genot van een glas wijn. De zon gaat onder, tafelgenoten lachen en praten door elkaar. Niets wijst erop dat iemand beschuldigd zou kunnen worden van het starten van een gevecht, toch? Niets is minder waar. Messen worden altijd op tafel gezet voordat een ander het overneemt. Nooit wordt deze aangegeven. Grieken beschouwen ieder soort mes (Ja, zelfs een vreemd broodmesje met stompe karteltjes) als wapen. En als men een wapen geeft aan een ander, zet deze hem aan tot een gevecht. Niets zo genant als een messengevecht tijdens het eten.
Kus de hand van de priester
Als je op vakantie in Griekenland opeens vrouwen en mannen naar een man toe zien lopen om diens hand te kussen, denk dan even twee keer na voordat je diens handtekening vraagt. (Bor???$B!^(B na ??cho?$B!^(B ??na af?$B!^(Bt??grafo?) De gewoonte is namelijk in veel steden en dorpen om een orthodoxe priester te beschouwen als beroemdheid. Deze worden vereerd en tijdens een ontmoeting wordt zijn hand gekust voor goed geluk. Maar, zorg ervoor dat je na een ontmoeting uit de buurt van zwarte katten blijft- Het zien van een zwarte kat en een priester op de zelfde dag betekent pech.
Spugen op straat
Griekse vrouwen- Hoe vriendelijk en warmgeestig ze ook mogen zijn, het blijven vrouwen. En met een hoop gevoel voor drama, mag je wel zeggen. Aan het eind van de middag veranderen deze gastvrije, lieve vrouwtjes in roddelende tantes. Aan de bar of bij anderen?? in de tuin willen zij zich nog wel eens gedragen alsof ze bij de kapper zijn. Want wat ze n?? toch wel niet gehoord hebben! Kijk daarom ook niet te verbaasd op als je ze ineens allemaal tegelijk op de grond ziet spugen. Drie keer. Want zoals wij in Nederland alles ‘afkloppen’ op hout, spugen de Grieken drie keer op de grond. En niet alleen als ze praten over iets dat zou kunnen gebeuren, maar ook als men praat over slecht nieuws, zoals sterfgevallen of ongevallen. Als je ooit in gesprek komt met deze dames, blijf dan nooit te lang over slecht nieuws praten. Straks ligt de vloer onder de spuugvlekken.
Dinsdag de 13e
Tijdlijnen op Facebook worden volgespamd met deprimerende voorspellingen en hashtags worden op Twitter overvloedig gebruikt. Vrijdag de dertiende. Tegenwoordig niet zozeer meer een dag waarbij ladders en zwarte katten mijden, maar waar we volslagen in paniek raken en dit maar al te graag laten merken op social media. Maar in Griekenland gaat het er heel anders aan toe. Want in tegenstelling tot het westerse geloof, is in dit land dinsdag de dertiende juist de dag waar iedereen op moet passen. Dinsdag wordt sowieso al beschouwd als de ongelukkigste dag van de week (weekend te lang voorbij en nog niet in zicht). Maar dinsdag is ook niet geliefd doordat op 29 mei 1453 Constantinopel werd belegerd en ingenomen werd door de Ottomaanse turken. Grieken beschouwen meestal dertien wel als een goed cijfer, maar niet in combinatie met de dinsdag.
Piase Kokkino?
Piase Kokkino! Een heftige ruzie tussen twee of meerdere mensen kan ineens ruw verstoord worden. Een totale stilte, gevolgd door onderdrukt gegiechel en iedereen die Piase Kokkino! roept. Als jullie beiden iets zeggen op het zelfde moment kijk je elkaar even een paar seconden beduusd aan. ‘Vloek citroen!’ roepen kinderen op de basisschool. En veel kindervriendschappen zijn be??indigd door heuse ruzie’s en frustraties omdat zij niets meer mochten zeggen, tot iemand diens naam zei. In Griekenland gaat het iets anders, en ook veel langer door dan groep acht. Iedereen, groot of klein, staat even stil als iets tegelijk wordt gezegd. ‘Piase Kokkino!’ wordt er geroepen. ‘Raak iets roods aan!’ betekent dat. Vervolgens rent iedereen door elkaar heen om iets roods aan te raken.??Maar als je net midden in een ruzie zat, heeft het dan nog wel zo’n zin om verder te gaan met ruzie te maken? Grieken zijn over het algemeen al zeer kalme en geduldige mensen. Misschien is een bijgeloof als ‘Piase Kokkino’ wel een reden waarom ruzies maar zo kort duren?
Zoals je ziet verschilt Grieks bijgeloof wel met die van ons. Maar zoals ook in Nederland ligt het er maar net aan met wie je te maken hebt. De een is bijgeloviger dan de ander. Maar in gesprek is het wel leuk om aan de vreemde gewoontes mee te doen!